Sáng ngày thứ nhì, nhìn từ khung cửa số khách sạn thì mình nhận thấy bầu trời khá nhiều mây. Tuy nhiên, mây là một chuyện nhưng nay sẽ là ngày chính để khám phá đèo Tà Nung, thác Vọng, thác Voi Nam Ban và những vùng lân cận. Liệu thời tiết có chiều lòng mình không? chuyện này có lẽ vài giờ sau mới biết được.

< Bánh cuốn ở chợ Liên Nghĩa với lá bột dẻo và dai dai thật thú vị. Món kèm theo đáng chú ý nhất là các khoanh nem nướng (hao hao chả giò phía Nam) vàng ngậy và giòn tan. 20k/dĩa.

Điểm tâm thì Liên Nghĩa (thuộc huyện Đức Trọng) không thiếu chỗ ngon đâu nhưng bọn mình muốn ra chợ: đây chắc chắn là nơi có nhiều hàng quán phong phú, giá cũng chuẩn xác nhất. Chợ Liên Nghĩa rất rộng, chia làm nhiều khu nằm giữa tam giác QL20, đường Thống Nhất và Trần Hưng Đạo. Đây cũng là chợ đầu mối cho các tiểu thương cùng lân cận về đây lấy hàng bán lẻ.

< Sáng cũng không thể thiếu ly cà phê nóng thơm lừng ở đầu chợ.

Một ít thông tin về vùng đất này mà mình có được như sau...
Thông tin về huyện:

Huyện Đức Trọng nằm trên vùng các trục giao thông huyết mạch của tỉnh Lâm Đồng: Quốc lộ 20 (Đà Lạt - Thành Phố Hồ Chí Minh), tỉnh lộ 27 (Ninh Thuận - Đắk Lăk) và có cảng hàng không Liên Khương nên rất thuận lợi trong giao lưu phát triển.

< Chợ Liên Nghĩa nhìn ở phía sau, chợ gồm sau khu nhà lồng chính.

... Đức Trọng ngày càng trở thành một trong những huyện có vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lâm Đồng. Với ưu thế về nhiều mặt huyện Đức Trọng phát triển khá toàn diện bao gồm cả nông - lâm nghiệp, công nghiệp - TTCN và thương mại dịch vụ...

< Qua bữa sáng rồi thì bọn mình trực chỉ QL20 lên Đà Lạt. Kế hoạch hôm nay sẽ đi hồ Đạ Ròn > đèo Prenn > Tà Nung > thác Vọng > thác Voi - Nam Ban > xã NThôl Hạ > QL27 > Liên Nghĩa...
Trong bảng là hướng dẫn đường đi ngay bùng binh ngã 3 Liên Khương - Đức Trọng: thẳng là QL20, rẽ trái là vào đường cao tốc.
Thanh chắn an toàn kề cận đó bị gỡ ra: người ta thay mới (thanh thép nằm dài trên lề) hay tháo bỏ? chả biết được.

< Nhưng trước tiên cần tham quan lại con thác Liên Khương ở góc cạnh nhìn từ QL20.
Đây là con thác trong thời điểm mùa mưa hiện tại.

Vị trí địa lý

Huyện Đức Trọng nằm ở vùng giữa của tỉnh Lâm Đồng, phía đông bắc giáp thành phố Đà Lạt, phía nam giáp tỉnh Bình Thuận, phía đông giáp huyện Đơn Dương và tỉnh Ninh Thuận, phía tây giáp huyện Di Linh và Lâm Hà.

< Ngay trong mùa mưa nhưng Liên Khương hùng vĩ ngày xưa bây giờ chỉ còn...

Diện tích tự nhiên 902,2km2, dân số 137.410 người (năm 1999), chiếm 9,2% về diện tích và 13,8% dân số toàn tỉnh. Mật độ dân số vào loại cao trong tỉnh: 153 người/km2. Thành phần dân số thuộc 27 dân tộc anh em, trong đó các dân tộc thiểu số chiếm 30%, chủ yếu là người Chu Ru, Cơ Ho và một số đồng bào dân tộc ở các tỉnh phía Bắc di cư vào từ năm 1954.
< ... vài lạch nước nhỏ. May mà chiếc Nikon vừa tậu có tầm zoom 21x nên mình mới thấy được chút khung cảnh này!

Đức Trọng là một trong những huyện có vị trí quan trọng về phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Lâm Đồng. Với ưu thế về nhiều mặt, sự phát triển kinh tế của huyện Đức Trọng khá toàn diện, bao gồm cả nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và thương nghiệp, dịch vụ.
< Và để so sánh, bạn hãy nhìn ảnh thác Liên Khương (cũng có tên là Liêng Khàng) chụp lúc 9 giờ 36 phút ngày 18 tháng 11 năm 2008 của Jraiblian.
Thác tiêu, cái chỗ lề đường xưa nay từng để du khách đứng nhìn dòng thác hùng vĩ này có lẽ cũng có ngày tan biến hay trở thành quầy bách hóa vì lẽ chả còn cái gì đẹp mà nhìn...

< Lưỡng lự một tý rồi mình rời đây, nổ máy chiếc Win hướng về ngã 3 Phi Nôm.

Đức Trọng là một trong những địa danh quen thuộc đối với trong nước và với du khách nước ngoài. Những thác nước nổi tiếng như Liên Khương, Gougah, Pongour rất hấp dẫn đối với du khách. Hồ Nam Sơn được quy hoạch sẽ là điểm du lịch và hoạt động dịch vụ văn hoá - thể thao. Huyện có sân bay Liên Khương là cửa ngõ ra vào thành phố Đà Lạt bằng đường hàng không.
< Đây là ngã 3 Phi Nôm: quẹo phải là lên Đà Lạt theo QL20 còn rẽ trái sẽ đi Thạnh Mỹ, Đơn Dương, đèo Sông Pha (đèo Ngoạn Mục)... và nếu chạy hoài sẽ đến Phan Rang.

Lịch sử

Năm 1920, tỉnh Đồng Nai Thượng được tái lập bao gồm 3 quận: Djiring, BLao và Dran - Fyan. Vùng đất của huyện Đức Trọng khi đó nằm trong địa giới tổng Bình Thạnh bao gồm từ Phi Nôm đến cầu Đại Ninh và mở rộng về phía tây, tây bắc tới vùng La Ba (Phú Sơn).

< Mình thì chỉ muốn chạy đến tham quan hồ Đạ Ròn thôi. Đây là một hồ thủy lợi lớn, nghe nói quanh hồ còn có sân Gôn và các khu du lịch sinh thái...

Tháng 5-1958, chính quyền Sài Gòn thành lập tỉnh Tuyên Đức, chia quận Dran thành 3 quận: Đức Trọng, Đơn Dương và Lạc Dương. Quận Đức Trọng gồm có 4 tổng: Ninh Thạnh, Sơn Bình, Đinh Tân, Mỹ Lệ; 12 xã: Tùng Nghĩa, Hiệp Thạnh, Phú Ninh, Bình Thạnh, NThol Hạ, Đinh Văn, Phú Sơn, Lang Bian, Teurlang Tho, Teurlang Deung, Romène và Yenglé.
< Chạy mãi nên vượt lối vào hồ hồi nào không hay, nhìn quanh đã thấy mình đến Thạnh Mỹ, khỉ thật - vậy là trở đầu xe lại...

Về phía cách mạng, do yêu cầu trong chỉ đạo kháng chiến chống thực dân Pháp, tháng 9-1949, Ban cán sự Đảng bộ tỉnh Lâm Viên xây dựng lực lượng tại vùng này, đặt tên khu vực này là khu Chiến Đấu.

< Hai cô bé người dân tộc đèo nhau trên xe đạp, bé phía sau ngáp vắn ngáp dài: có lẽ hồi tối thức khuya xem TV nhiều lắm đây - hôm nay chủ nhật, cũng không phải đến trường.

Tháng 12-1950, theo Nghị định của Uỷ ban kháng chiến hành chính miền Nam Trung Bộ sáp nhập hai tỉnh Lâm Viên và Đồng Nai Thượng thành tỉnh Lâm Đồng, khu Chiến Đấu đổi tên là huyện Chiến Đấu. Dân số thời kỳ này ước tính khoảng 10.000 người.
< Lối vào hồ Đạ Ròn đây. Bọn mình chạy đến cái cổng thì bị bảo vệ trong chốt gác ngăn lại đòi giấy 'giới thiệu' của... xã! Chẹp, đây không có 'giấy' mà chỉ có 'óc phượt' nên bèn ngoặt đại vào lối bên, nhỏ hơn...

Tháng 9-1963, cơ quan Tỉnh uỷ Tuyên Đức giải thể, một số xã phía bắc, tây bắc của huyện Đức Trọng được chuyển giao và chịu sự chỉ đạo của tỉnh Quảng Đức. Đến tháng 5-1965, Tỉnh uỷ Tuyên Đức thành lập lại, huyện Đức Trọng thuộc về tỉnh Tuyên Đức.
< Lối bên nhỏ, đường quanh co đất đỏ. Hồi ở nhà xem ảnh vệ tinh, mình cho rằng lối mòn này 'có thể' dẫn lên đồi cao ven hồ.

Năm 1976, sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, cùng với việc xóa bỏ cơ cấu hành chính cũ, huyện Đức Trọng lập thêm một số xã mới: Tân Hội (1976), Tân Văn, Phi Tô (1977). Tiếp đó, huyện Đức Trọng được tiếp nhận đồng bào thủ đô Hà Nội vào khu Lán Tranh và khu vực Nam Ban xây dựng vùng kinh tế mới của Hà Nội tại tỉnh Lâm Đồng; sáp nhập ấp Bồng Lai, Bắc Hội của xã Thạnh Mỹ (Đơn Dương) vào xã Hiệp Thạnh.

< Ven lối mòn là những mảnh vườn của người dân đang canh tác.

Xã Tùng Nghĩa được chuyển đổi thành thị trấn Liên Nghĩa và là trung tâm của huyện. Tháng 12 - 1978, huyện Đức Trọng tách các xã Ninh Loan chuyển về Đơn Dương và xã Đa M'rong chuyển về huyện Lạc Dương.
< Chạy thêm một đoạn dài nữa thì pó chiếu: toàn đất đá lô nhô. Gặp một chú đi bộ ngược lại, mình hỏi thì biết rằng rất khó để lên đồi nếu chạy xe... nhưng từ đây vẫn có thể chạy ra lộ gần Phi Nôm.
Đất đá tảng lưng tưng quá nên mình quay ngược lại và trở ra.

Tháng 10-1987, để phục vụ cho yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, thành lập thêm các đơn vị hành chính mới, huyện Đức Trọng đã tách các xã phía bắc để thành lập huyện Lâm Hà và tiếp nhận thêm 5 xã của huyện Đơn Dương và xã Ninh Gia của huyện Di Linh chuyển sang.

< Trong thật tế thì vẫn còn lối khác vào hồ: đường kia nằm trên QL20, gần thôn D'ra Hoa có lối rẽ phải vào sân gôn và các khu du lịch - vào những nơi này cần có 'giấy Bác', còn vô hồ cũng cần có giấy 'giới thiệu' vì có cổng gác.
Nhưng thôi, thiết gì cái hồ... nên mình chạy trở ra và đi luôn.

Như vậy, trải qua nhiều quá trình thay đổi, đến nay huyện Đức Trọng có 14 đơn vị hành chính, bao gồm: thị trấn Liên Nghĩa và 13 xã: Hiệp An, Hiệp Thạnh, Liên Hiệp, Phú Hội, Tân Hội, NThôn Hạ, Bình Thạnh, Ninh Gia, Ninh Loan, Đà Loan, Tà Năng, Tà Hine và Tân Thành.

< Đây là chợ Phi Nôm. Trờ kéo đầy mây, xám xịt nhưng không mưa. Chính xác có lẽ là 'chưa mưa'.

Cơ cấu dân số

Dân số năm 2004 là 162.300 người, chiếm 9,23% về diện tích và 14% dân số toàn tỉnh. Mật độ dân số là 180 người/km2. Thành phần dân số có 27 dân tộc anh em trong đó đồng bào dân tộc ít người chiếm 30%, chủ yếu là đồng bào dân tộc gốc tại chỗ: Chu ru, K'Ho và các đồng bào dân tộc từ các tỉnh biên giới phía Bắc di cư tự do vào lập nghiệp.


< Trường tiểu học K'Long trên QL20.

Đức Trọng có hệ thống mạng lưới thương nghiệp rất phát triển, tất cả các xã đều có chợ và hệ thống các cửa hàng, đại lý thu mua, buôn bán. Chợ huyện ở thị trấn Liên Nghĩa có quy mô lớn, được nâng cấp để ngang tầm là một trung tâm thương mại của huyện.
< Núi to, núi bé lô nhô bên đường...

Thông tin về thị trấn:

Thị trấn Liên Nghĩa là một đơn vị thuộc huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng. Có tổng diện tích tự nhiên: 37,707 km², dân số hiện nay 57.184 nhân khẩu. Nằm cách trung tâm thành phố Đà Lạt 30km, có 2 trục lộ chính là quốc lộ 20 và quốc lộ 27, có cảng hàng không quốc tế Liên Khương. Trong khi đó, kết cấu hạ tầng của thị trấn lại phát triển khá tốt, hệ thống giao thông thuận lợi với các địa phương lân cận.

< Chỗ này có nhánh rẽ trái đi sân bay Liên Khương, chắc hẳn là ngõ nối vào đường cao tốc chiều ngược lại.

< Trạm thu phí Định An, pác nào đi cao tốc thì: A lê, vào trả tiền!

Năm 2009, thị trấn Liên nghĩa đã được Bộ Xây dựng công nhận là đô thị loại IV theo quyết định số 716/QĐ-BXD.
< Nhánh chạy 'free' thì nằm bên mép phải đường, được ngăn cách bởi hàng rào nhưng vẫn có đường thông qua.

Tháng 1 năm 2012, tỉnh Lâm Đồng đã kiến nghị Chính phủ sớm cho chủ trương mở rộng, nâng cấp thị trấn Liên Nghĩa, huyện Đức Trọng lên thành thị xã để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.
< Đã đến KDL thác Prenn nằm bên phải đường. Cạnh đó là tịnh xá Ngọc Thiền. Thác này bọn mình đã vào cách nay vài năm nên kỳ này bỏ qua.

Thác Prenn còn được gọi là Thác Tiên Sa, cách trung tâm Đà Lạt khoảng 10 km, nằm ven quốc lộ 20 (cây số 222). Đây là một thác nước nằm dưới chân đèo Prenn cửa ngõ của thành phố Đà Lạt. Thác mang một vẻ êm dịu, duyên dáng như một màn nước đổ nhè nhẹ từ độ cao 10 m xuống một hồ nước nhỏ, xung quanh đầy hoa lá và một đồi thông vi vu. Xem thêm >
< Cuối đường cao tốc là các nhánh dẫn rắc rối một tý nhưng do mình xem trước trên bản đồ vệ tinh ở nhà nên không bối rối - các bảng hướng dẫn lối đi tại đây cũng rất đầy đủ: hướng đi đèo Mimosa, đèo Prenn hay lối ngược lại...

< Mình thì trực chỉ đèo Prenn. Lối này chạy trăm thước sẽ nhập vào đường chính từ ngõ cao tốc.

< Bắt đầu có những cơn mưa rào, mình tấp vào ven đường để mặc áo mưa. Trời khá lạnh dù tính cả áo mưa thì mình đã có đến 3 lớp áo.

< Địa điểm tập kết của những người theo tour "Vượt thác Tử thần" của Datanla. Xem thêm >

Thác Datanla cách trung tâm Đà Lạt chỉ 5km, nằm ven đèo Prenn. Đây là ngọn thác nhiều tầng kéo dài hàng kilomet gồm hai nhánh chính. Để đến nhánh trên, khách du lịch có thể đi thang bộ hoặc máng trược xuống tầng dưới. Riêng nhánh dưới chạy dọc theo đèo Prenn mà người ta gọi là thác hay vực 'Tử thần' thì chỉ dành cho những người có sức khỏe, đi theo tour được tổ chức bài bản. Xem thêm >

< Tạnh mưa, mình cũng đến ngã 3 đường: rẽ trái để xuống hồ Tuyền Lâm, phải là vô thiền viện Trúc Lâm.
Thiền viện Trúc Lâm mình đã đề cập nhiều trong Du lịch, GO! rồi, bạn có thể search để xem thêm thông tin.


< Phía trái đường dẫn xuống hồ là khe bê tông dùng xã nước. Cây cối hai bên xanh um.

Đây mình chỉ đề cập đến hồ:

Hồ Tuyền Lâm nằm cách trung tâm thành phố Đà Lạt 5km về hướng nam. Hồ rộng hơn 360ha, là địa điểm thích hợp cho các hoạt động thể thao, leo núi, chèo thuyền, câu cá.


Từ một thung lũng hoang vu ở độ cao hơn 1.000m so với mặt biển, hồ Tuyền Lâm đã được cải tạo thành điểm nghỉ mát lý tưởng của vùng cao. Hồ nằm cách Ðà Lạt 5km, gọn gàng giữa rừng thông mênh mông và dòng suối tía huyền thoại.

Mùa khô ở vùng này kéo dài 6 tháng, không một hạt mưa, nhưng lòng hồ vẫn đầy ắp nước. Mặt hồ quanh năm xanh biếc, hiếm khi có sóng lớn. Rừng thông ba lá phủ kín những ngọn núi, quả đồi quanh đó, trải ngút ngàn tầm mắt.
.

Còn tiếp
Phần 1 - Phần 2 - Phần 3 - Phần 4 - Phần 5 - Phần 6 - Phần 7 - Phần 8 - Phần 9 - Phần 10

Điền Gia Dũng - Du lịch, GO!