Lèn Hố Lĩnh thuộc xã Diễn Minh, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An, nằm trong quần thể di tích lịch sử văn hóa Lèn Hai Vai. Xen giữa muôn hình của những phiến đá lô nhô xô chồng chéo lên nhau, một cảnh đẹp đẽ như có bàn tay ai sắp đặt là những sắc, hương của muôn loài thảo mộc và những hang động với những hình thù kỳ dị.

< Cổng tam quan chùa.

Lèn có rừng cây rậm rạp với nhiều loài chim, thú sinh sống. Núi đá, rừng cây, mái chùa, hang động tạo thành một quần thể thiên nhiên đẹp đẽ.
Ở giữa lưng chừng núi, nép mình dưới những rặng cây là một ngôi chùa cổ kính gọi là Cổ Am. Theo những hàng chữ nho khắc trên cột đá trước chính điện thì chùa được xây dựng từ đời vua Minh Mạng thứ 11, đến nay đã hơn 600 năm.

< Đường lên chùa chính với các bậc đá cổ phủ cây xanh trầm mặc.

Chùa đã được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là di tích lịch sử quốc gia theo Quyết định số 3211/QĐ/BT ngày 12-12-1994.

Theo trí nhớ của các cụ già thì chùa trước đây có bậc lên xuống bằng đá chẻ (ngày nay vẫn còn sót lại một số viên), thượng điện và bái đường tọa lạc ở lưng chừng núi, xung quanh có núi và cây bao bọc tạo thành thế "tả thanh long, hữu bạch hổ, tiền chu tước, hậu huyền vũ" là vị trí lý tưởng của phong thủy. Chùa làm bằng gỗ, mái lợp ngói vảy, trong chùa trước đây có rất nhiều tượng Phật bằng gỗ rất đẹp và một số sắc phong.

< Giảng đường của chùa chỉ là ngôi nhà tạm.

Như vậy, từ rất lâu người dân Diễn Châu đã nhận thức sâu sắc về đạo Phật "Một tôn giáo cao đẹp nhất toàn cầu". Cho nên, người xưa xây chùa là để truyền bá nền văn hóa tâm linh của đạo Phật đến với cộng đồng dân cư, giáo dục con người hoàn thiện cả về chân, thiện, mỹ.

< Trong giảng đường.

Trải qua nhiều năm, chùa đã bị hư hỏng nặng, chỉ còn lại những dấu tích nguyên trạng của phần móng, các bộ phận kiến trúc đổ vỡ và một số hiện vật như: bia đá, lư hương đá, chuông đồng…thậm chí đường lên xuống cũng bị xói lở và cây che phủ.

Mặc dù, cán bộ và nhân dân trong vùng đã sửa chữa 2 lần vào năm 1998 và 2008, nhưng do kinh phí còn hạn hẹp nên chưa thể phục dựng được chùa đúng quy mô vốn có. Việc trùng tu xây dựng chùa Cổ Am là hết sức cần thiết.

< Tượng Phật Thích Ca bằng đá Cẩm thạch.

Đến nay, chùa đã được UBND tỉnh cho phép, khảo sát lập quy hoạch xây dựng trên diện tích 14ha. Công việc quy hoạch và triển khai các bước để xây dựng đang được khẩn trương tiến hành. Dự kiến việc xây dựng sẽ phân kỳ nhiều giai đoạn:

< Tam Bảo trong chùa cổ.

- Giai đoạn 1: Gia cố lại thượng điện, xây dựng đường lên núi bằng đá; xây dựng nhà tăng, nhà bái đường, tượng Phật dưới chân núi.
- Giai đoạn 2: Xây dựng Tam bảo, nhà tăng, nhà giảng đường, sân lễ hội, tháp chuông, tôn tạo các hang động thành điểm thờ phụng và chiêm bái của nhân dân trong vùng và khách thập phương; xây dựng các công trình phụ trợ khác...

< Danh lam thắng cảnh Lèn Hai Vai và diện tích chùa đang quy hoạch 14ha.

Công trình xây dựng xong có sức chứa hàng trăm người đến tu học và hàng ngàn người vào dịp lễ hội, chắc chắn đáp ứng được nhu cầu bức thiết của các Phật tử trong vùng và khu vực.

Theo Thiện Tâm
Du lịch, GO!