(DTO) - Di tích Mộ và Khu lưu niệm Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác ở huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh vừa được Chính phủ xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt.

Ngày 27/11, ông Trần Xuân Lương, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) tỉnh Hà Tĩnh, cho biết, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã ký quyết định xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt đợt 16 cho 6 di tích trên toàn quốc. Trong số này có Di tích Mộ và Khu lưu niệm Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác ở huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.

Theo ông Lương, việc được xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt đúng vào dịp Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông (1724-2024). "Điều này cũng mở ra dấu mốc mới trong hành trình bảo tồn, phát huy các giá trị di sản của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác trên quê hương Hà Tĩnh và cả nước", ông Lương nói.

Dự kiến đại lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và vinh danh Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông sẽ được tổ chức vào tối 27/12 tại Quảng trường Thành Sen, thành phố Hà Tĩnh. Tại đại lễ sẽ trao bằng Di tích Quốc gia đặc biệt, tiếp đó là chương trình nghệ thuật được chia thành 3 phần gồm: Cơ duyên nghề thuốc, dấn thân dựng nghiệp, thênh thang một cánh diều. Phần cuối sẽ có màn bắn 500 quả pháo hoa tầm cao và 90 giàn pháo hoa tầm thấp.

Cũng theo lãnh đạo Sở VH-TT&DL Hà Tĩnh, Dự án Tu bổ, tôn tạo Di tích khu Mộ và Tượng đài Hải Thượng Lãn Ông ở huyện Hương Sơn đang được đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành trước ngày 20/12.

Theo UBND tỉnh Hà Tĩnh, Di tích Mộ và Khu lưu niệm Lê Hữu Trác được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VH-TT&DL) xếp hạng Di tích Quốc gia năm 1990. Đây là di tích nguyên gốc duy nhất, gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp y đức của Lê Hữu Trác trên vùng đất Hương Sơn, Hà Tĩnh cũng như cả nước nói chung.

Mộ là nơi an nghỉ của Đại danh y Lê Hữu Trác từ khi mất (năm 1791) đến nay. Tuy có một số lần trùng tu, tôn tạo nhưng vị trí mộ, hướng mộ, hình thức mộ không thay đổi. Trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, đây là một khu lăng mộ rất hiếm và độc đáo, không có hình thức tương tự.

Nhà thờ Lê Hữu Trác (thượng điện trong khu lưu niệm) cũng là một di tích nguyên gốc. Ngôi nhà là nơi cả cuộc đời Lê Hữu Trác sinh sống, nghỉ ngơi, bốc thuốc chữa bệnh cứu người. Đặc biệt, tại ngôi nhà này, Lê Hữu Trác viết trọn bộ Hải Thượng Y Tông tâm lĩnh.

Tượng đài Lê Hữu Trác được dựng với hơn 1.600 tấn đá cẩm thạch, cũng là một hạng mục đặc biệt. Đây là tượng đài Lê Hữu Trác lớn nhất trong cả nước hiện nay. Vị trí xây dựng tượng đài nằm trên ngọn núi Minh Tự, nơi gắn liền với cuộc đời làm thuốc, vui thú cảnh núi rừng Hương Sơn của Lê Hữu Trác.

Tại mộ và khu lưu niệm hiện còn lưu giữ một số tư liệu, hiện vật quan trọng như các bản sách thuốc của Lê Hữu Trác được viết vào những năm đầu thế kỷ XX, sách thuốc Hải Thượng Lãn Ông toàn thư (viết năm 1942), sách Y gia tâm lĩnh (viết năm 1950), một số dụng cụ bào chế thuốc của Lê Hữu Trác…

Lê Hữu Trác tên thật Lê Hữu Huân, sinh ngày 12/11/1724, là con thứ bảy trong một gia đình đại trí thức ở làng Liêu Xá, huyện Đường Hào (nay thuộc huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên), quê ngoại ở huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh. Ông lấy hiệu Hải Thượng Lãn Ông, ngụ ý lười biếng, chán ghét công danh, tự giải phóng mình khỏi sự ràng buộc của danh lợi, quyền thế.

Lê Hữu Trác mất ngày 15 tháng Giêng năm Tân Hợi 1791, thọ 67 tuổi và được an táng ở chân núi Minh Tự, bên sông Ngàn Phố. Lê Hữu Trác để lại cho đời một tấm gương sáng về y đức, y lý, y thuật. Ông có đóng góp lớn cho nền y học dân tộc Việt Nam, trong đó có thuốc Nam khi kế thừa xuất sắc sự nghiệp "Nam dược trị Nam nhân" của Tuệ Tĩnh thiền sư.

Cuối tháng 11/2023, tại Phiên họp toàn thể lần thứ 42, Hội đồng UNESCO chính thức thông qua nghị quyết với danh sách 53 danh nhân văn hóa, trong đó có Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.

Theo Dương Nguyên (Dân Trí)

Du lịch, GO!

Về quê ngoại danh y Hải Thượng