(WGPY) - Chùa Bảo Tịnh là một trong số ít chùa cổ ở Phú Yên nằm trong nội thành Tuy Hòa (174 đường Phan Đình Phùng).

Tổ khai sơn hiệu Liễu Quán, pháp danh Thật Hiệu, ngộ Hòa thượng, thuộc phái Lâm Tế đời thứ 35 (Ngài còn là Tổ Khai sơn chùa Thuyền Tôn và chùa Viên Thông _Huế). Ngài cũng là vị Sơ Tổ của phái Thiền tông Trung Việt và Việt Nam được truyền bá đến ngày nay, gọi là phái Thiền tông Liễu Quán). Tổ kế thừa húy là Tế Hẩu, hiệu Khánh Liên đại lão Hòa thượng, phái Lâm Tế đời thứ 36.

Bảo Tịnh là một ngôi chùa lớn nằm ở trung tâm thành phố, chùa có một khuôn viên rộng hơn 1,5 ha. Xung quanh chùa có 4 con đường lớn: Phía bắc là đường Nguyễn Huệ, phía nam là đường Lê Lợi, phía tây là đường Phan Đình Phùng, phía đông là đường Yersin. Năm 1962, chùa được trùng tu theo kiểu kiến trúc cổ lầu. Mặt tiền xây 3 tầng, chính giữa xây đài Tam bảo, hai bên là lầu chuông và lầu trống thấp hơn.
Dulichgo
Cổng tam quan cũng xây theo lối cổ lầu, lợp ngói âm dương, gồm 1 cửa chính thường đóng kín và 2 cửa phụ, cửa chính chỉ mở khi chùa tổ chức đại lễ. Cách cổng tam quan không xa là khu viên trồng cây cảnh và các loại cây khác.

Khu tòng tâm có diện tích chừng 250m2 trồng 4 cây Bồ Đề dọc theo bờ hồ, tán lá sum sê, chính giữa có bảo tháp, gần đó có hòn non bộ với nhiều tảng đá lớn nhỏ xếp chồng nhau.

Ngôi chính điện có diện tích 200m2, nền lát gạch, cao thoáng, rộng rãi. Bên trong, phía trước điện thờ Phật treo tấm hoành phi “Bảo Tịnh tự”, phía dưới có bao lam chạm rồng. Nơi bàn thờ Tổ treo bức hoành phi ghi hiệu Tổ khai sơn: “Chánh Giác Viên Ngộ Hòa Thượng”, tức Hòa Thượng Liễu Quán, bên dưới ghi niên hiệu Lê Cảnh Hưng tam niên. Long vị bàn thờ Tổ sơn son thếp vàng, gần bàn thờ Tổ có câu liễn đối:

“Bảo ấn, tôn phong, chỉ vật, truyền tâm, nhất cú thoại đầu chơn Liễu ngộ
Tịnh phẩm, cao đức, tùy duyên, hóa đạo, huyền nhai tán thủ hiển Quán thông”.

(Ấn báu, tỏ uy, dựa vật, trao tâm một câu gợi ý liền tỏ rõ.
Đài trang, đức cả theo duyên dạy dỗ, hố thẳm buông tay bày tất cả).

Trong chùa còn có chiếc đại hồng chung cao 1,2m, đường kính 0,8m, của An Nam Phật học hội Tuy Hòa đúc năm 1944 và một cái trống đại, dài 1m, đường kính 0,8m.
Dulichgo
Song song với chính điện và ngăn cách bởi một khoảng sân rộng là giảng đường, nơi sinh hoạt của gia đình Phật tử và tu học trước đây. Phía Bắc chùa là nhà nghỉ của tăng sinh, đồng thời là nơi sinh hoạt, nghỉ ngơi, làm việc của chư tăng. Bên phải chùa có Quan Âm Các Phật đài thiết lập giữa hồ, diện tích khoảng 800m2, trồng đủ loại sen trắng, sen hồng, bốn mùa hương thơm ngào ngạt.

Phía Nam chùa có Phật học đường và Đoàn quán gia đình Phật tử rộng rãi, tiện nghi. Nơi góc đông bắc đường Nguyễn Huệ và đường Yersin có mộ tháp của Hòa thượng Tế Hẩu. Tháp xây 3 tầng, mái uốn cong theo hình lưỡi đao, bên trong có cầu thang lên gác.

Cạnh tháp Hòa thượng Tế Hẩu là tháp Đại lão Hòa thượng Thích Phước Hộ trụ trì chùa Đá Trắng và chùa Bảo Tịnh. Tháp cao 3 tầng, trên đó khắc bài minh bằng chữ quốc ngữ của Hòa thượng Thích Thiện Siêu viết năm Ất Sửu, Phật lịch 2529 (1985), nội dung như sau:

“Lớn lao thay bậc đại sư. Tuổi nhỏ thông minh, tánh tình rộng rãi, hiền từ gốc tuệ kết chặt sâu dày. Còn trẻ xuất gia, tìm học kinh luân. Tai nghe miệng tụng, không bỏ phí ngày giờ. Dáng mạo đường đường, bề ngoài hòa nhã, bề trong sáng suốt. Chí nghiệp thanh bạch, kiên trinh, đạo phong cao siêu ngưỡng vọng. Giới đức rõ ràng, chuyên trau dồi luật tạng, chỉ trì, tác trì đều đủ, thọ thế tùy hành vẹn toàn, phát khởi từ tâm đạo nghiệp trùm cả kẻ tăng, người tục, làm ngọn đèn sáng trong biển Phật pháp, cây lớn chốn tòng tâm. Một khi báo thân đã mãn, tháp dựng nơi đây, bổn chúng ân cần, kính mong lòng từ chứng giám”.

Chùa Bảo Tịnh dân gian gọi là chùa Các, nơi người xưa hướng tâm để bày tỏ nỗi lòng khi gặp bất trắc trong tình cảm, nên ca dao có câu:
Dulichgo
Ngó lên chùa Cát cao lầu,
Biệt ly em hỡi để sầu cho ai,
Sầu này không biết sầu ai,
Cơm ăn không đặng đã hai tháng ròng!

Năm 2011, Chùa Bảo tịnh được trùng tu trên diên tích xây dựng 1.290m2, gồm chánh điện, tháp Thượng thiên 6 tầng cao 37,7m và một số công trình kiến trúc, mỹ thuật khác với kinh phí hơn 13 tỉ đồng.  Hiện nay, chùa Bảo Tịnh là nơi đặt cơ quan Tỉnh hội Phật giáo Phú Yên, nơi thu hút đông đảo tín đồ Phật tử và du khách đến hướng thiện và dưỡng tâm.

Theo Webgisdulichphuyen.vn, ảnh internet
Du lịch, GO!