Nhà thờ Trung lao là một công trình kiến trúc độc đáo kết hợp các yếu tố Gothic, Tây Ban Nha và kiến trúc truyền thống Việt Nam. Nhà thờ tọa lạc tại Trung Lao, xã Trung Đông, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định.

Nhà thờ Trung Lao là một trong những nhà thờ cổ kính nhất thuộc Giáo phận Bùi Chu, được xây dựng từ năm 1888.

Được biết ngay từ khi mới thành lập vào năm 1635, nhờ sự giúp đỡ của các nhà Thừa sai dòng Tên, giáo dân đã đóng góp công sức và tiền bạc dựng một ngôi nhà nguyện nhỏ làm nơi sinh hoạt và thờ phượng.

Từ năm 1671 đến 1781, Trung Lao đã 3 lần làm nhà thờ nhỏ lợp bổi. Trải qua thời gian cũng như không thể đáp ứng những nhu cầu thờ phượng của giáo xứ, các nhà thờ nhỏ ấy không còn tồn tại nữa.

Năm 1888, Cha Juan Pages Tràng Thái và cha Trứ thừa sai Tây Ban Nha đã chỉ đạo xây một nhà thờ mới nằm theo hướng đông tây có chiều dài 50 m, chiều rộng 16 m và chiều cao 12 m được xây bằng gạch, mái lợp ngói đỏ hình vẩy rồng, còn gọi là ngói Nam. Nhà thờ có một tháp chuông cao 20 m. Ngôi thánh đường này gồm 11 gian và bốn hàng cột làm toàn bằng gỗ lim.

Toàn bộ nội thất cung thánh đường đều được làm từ lõi gỗ lim do thợ mộc lành nghề thực hiện.

Cột của nhà thờ là những thân gỗ lim có đường kính từ 70 cm đến 80 cm được để mộc mạc, không trang trí. Các vì kèo, xà khóa, xà cân nâng đỡ cây long cốt được chạm trổ rất công phu với hoa văn hoa lá uyển chuyển, tạo sự nhẹ nhàng, thanh thoát.

Bàn thờ và các toà được trạm trổ rất tinh vi, sơn son thiếp vàng rất đẹp. Nội điện tôn trí tượng Đức mẹ Maria cùng các vị thánh trên một bệ thờ lộng lẫy với hai màu vàng, đỏ. Bệ thờ là một công trình điêu khắc hết sức công phu, được trau chuốt tới những chi tiết nhỏ nhất.

Nhà thờ xây dựng mất 10 năm mới hoàn chỉnh. Năm 1986 một trận bão lớn đã làm đổ bức tường các cửa hành lang, sau đó hai bức tường cửa hành lang được xây dựng lại theo kiến trúc hiện tại.

Đến năm 1996 trong dịp kỷ niệm 100 năm xây dựng nhà thờ, cha Juse Lê Ngọc Hoàn đã cho cho trùng tu lại nhà thờ và làm lại hai bức tường cửa hành lang theo nguyên bản.
Tính ra sau 126 năm, nhà thờ vẫn còn nguyên vẹn cho dù đã phải sửa sang một vài lần.

Du lịch, GO! tổng hợp