Mùa này nếu ai đi qua thị trấn Thu Cúc để vào huyện Văn Chấn (Yên Bái) thì sẽ ngỡ ngàng với những vườn cam vàng rực tại xã Thượng Bằng La của huyện này.

< Những trái cam vàng hực trên cành.

Con đường tới thôn Thiên Tuế chạy tút hút theo những đồi cam nối nhau vào sâu trong núi. Đây là thôn có diện tích trồng cam nhiều nhất của xã Thượng Bằng La với khoảng gần 100ha, cũng là thôn có nhiều hộ thu nhập “khủng” từ trồng cây ăn quả. Trên đất Thiên Tuế, chẳng có cây gì được trồng nhiều như cam và các loại cây ăn quả có múi.

< Cam đường bày bán ngay bên đường quốc lộ 32, dưới những lán hàng nhỏ bé mà thơ mộng. Du khách có thể dừng nghỉ chân, làm chén trà trò chuyện với chủ quán và thưởng thức những trái cam chín mọng.
Dulichgo
Ở Thượng Bằng La, những triệu phú nông dân xuất hiện ngày càng nhiều. Toàn xã hiện có trên 170 hộ làm kinh tế giỏi có thu nhập trên 100 triệu đồng/năm, trong đó, làm giàu từ trồng cam với trên 70 hộ, chăn nuôi 30 hộ, còn lại là các mô hình kinh doanh - dịch vụ, thương mại. Và những gia đình thu tiền tỷ từ cây cam mỗi vụ như gia đình anh Đỗ Xuân Việt, chị Vũ Thị Lợi, ông Trần Ngọc Bích giờ không phải hiếm.

< Những cây cam sai trái, nặng trĩu cả cành.

Gia đình anh Hà Hoàng Phúc - thôn Trung Tâm, xã Thượng Bằng La, huyện Văn Chấn được biết đến với mô hình nuôi gà thả đồi kết hợp trồng cam. Nắm bắt thị trường, thấy nhu cầu thị trường với giống gà lai Đông tảo ngày càng lớn, tận dụng diện tích đồi trồng cam của gia đình, anh Phúc bắt tay vào nuôi gà từ năm 2010.

Khi đặt chân đến vườn quả của gia đình ông Trần Ngọc Bích, tôi thực sự choáng ngợp. Dường như đồi đất nơi này chỉ dành đặc ân cho riêng cho cam, quýt và cây ăn quả có múi nên chẳng mất mấy công nhọc nhằn chăm bón mà những đồi quả mùa qua mùa vẫn trĩu vàng trái ngọt.

< Màu xanh lá cây tươi tốt đan xen những trái cam rực rỡ.

Trò chuyện với ông chủ vườn quả nổi tiếng nhất vùng trong ngôi nhà do chính người kiến trúc sư này tự thiết kế và xây dựng vừa đẹp vừa lạ, lại gần như bao quát được trọn vẹn những đồi cây ăn quả, ông Bích cho hay: “Hơn chục năm trước, vùng đất này vẫn là rừng rậm hoang vu. Cây cam, cây quýt được một số gia đình người miền xuôi đưa lên trồng  trong vườn nhà chỉ như một thứ quà vặt chứ chưa hề có chỗ đứng trong cơ cấu cây trồng của địa phương như hiện nay. Đất Thượng Bằng La mấy năm nay đã có không hiếm hộ đang khá và giàu lên trông thấy từ trồng cây ăn quả... Thu nhập một trăm, hai trăm triệu đồng mỗi năm từ cây ăn quả ở địa phương rất phổ biến”.

< Cam được trồng khắp từ ruộng vườn cho đến nương đồi cao.
Dulichgo
Từ vài chục cây cam trồng năm đầu, dần dần, chủ động cây giống nhân lên một trăm, hai trăm cây những năm sau, đến nay, gia đình ông Bích đang có gần 7ha cây ăn quả gồm các loại cam, quýt và chanh, trong đó, số cây đang cho thu hoạch gần 3 nghìn gốc; sản lượng vụ quả năm 2014 thu hoạch ước đạt trên 50 tấn, trong đó, riêng 600 gốc cam Đường Canh đã cho trên 20 tấn quả. Với thời giá hiện nay, gia đình ông đã có chắc trong tay bạc tỷ, đó là chưa kể đến nguồn thu từ khai thác 3ha rừng trồng. Được biết, từ năm 2010, vườn quả bước vào thời kỳ cho thu hoạch, thu nhập hàng năm của gia đình ông đã tăng lên đáng kể. Nếu năm 2010, tổng thu từ cây ăn quả mới đạt 200 triệu đồng thì chỉ 2 năm sau đó - năm 2012, gia đình ông đã đạt mức thu nhập trên 600 triệu đồng.

< Tới đây, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những vườn cam sắc màu và tận tay sờ hái, chọn lựa cho mình những trái cam chín mọng, ngọt nước.
Dulichgo
Những hiệu quả, lợi nhuận từ các mô hình kinh tế mang lại cùng đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng lên là minh chứng rõ nét cho sự năng động, nhạy bén của người nông dân thời hội nhập. Quật khởi, kiên cường trong truyền thống quê hương cách mạng, nay những nông dân Thượng Bằng La bằng ý chí, quyết tâm đổi mới trong cách nghĩ, cách làm chuyển dần từ sản xuất manh mún, nhỏ lẻ sang nền nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa có giá trị cao, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng và làm giàu cho quê hương.

Rời thôn Thiên Tuế khi cái nắng giữa Đông ấm áp đã nhuốm vàng cả một vùng rừng bạt ngàn trái ngọt, tôi không quên lời mời hẹn ngày trở lại của ông chủ vườn quả. Lòng chợt thấy vui khi mỗi tấc đất nơi đây đã thực sự là một tấc “vàng”…

Du lịch, GO! tổng hợp từ Báo Yên Bái, iHay...

Xã Thượng Bằng La với đèo Lũng Lô lịch sử