Có rất nhiều món ăn dân dã đậm chất hương đồng cỏ nội đã đi vào ký ức người dân Nam Bộ như cá kèo kho tiêu, cá linh kho mía, cá lòng tong kho mỡ hành, cá bống trứng kho nước cốt dừa… nhưng ít ai nhắc đến con cá bống sao.

Đó là một loài cá mình tròn và dài như cá bống dừa nhưng nhỏ hơn thòi lòi. Vảy bống sao có nhiều đốm trắng li ti giống như những chòm sao.
Cá bống sao thường làm hang sống trong bùn nơi các bãi bồi ven biển, nhiều nhất là Đất Mũi - Cà Mau và nơi rừng Cù Lao Dung - Sóc Trăng. Vì trữ lượng cá không nhiều nên bà con ngư dân mỗi khi đánh bắt được chỉ mang bán cho người địa phương, người thành thị ít ai được thưởng thức loại cá này.

Muốn bắt cá bống sao, dân biển bơi xuồng ra bãi biển, tìm các hang ngách hoặc theo dõi các dấu vết trên mặt bùn để phát hiện ra chúng. Nếu cá ở hang, người bắt phải dùng tay thọc sâu xuống bùn để tóm gọn từng con. Công việc rất vất vả, dù người có kinh nghiệm cỡ nào cũng chỉ kiếm khoảng 2 ký sau mỗi con nước. Dân sành ẩm thực coi cá bống sao là đặc sản của Cù Lao Dung, là món ngon hấp dẫn mà ai đến đây cũng muốn tận hưởng hương vị ngọt ngào của nó. Tuy là cá của người nghèo nhưng nó đã làm nên nhiều “kỳ tích” với hai món ngon tuyệt chiêu, đó là kho sả ớt và nấu canh chua bần.

Ông Hai Lùng, quê ở Cù Lao Dung, người chuyên thụt cá bống sao ăn như cơm bữa vậy mà vẫn mê: “Cá thòi lòi cũng là đặc sản nổi tiếng của Cà Mau và Sóc Trăng, nhưng so với cá bống sao nó còn thua xa”.

Cá bống sao thịt màu hồng, săn chắc. Nếu mổ ruột sẽ thấy lá gan to màu hồng, khi nấu chín có vị béo, bùi và nhân nhẩn đắng do mật tiết ra. Cá bống sao ngon nhất là kho với sả ớt. Sau khi ướp xong nước mắm, đường, tỏi, sả, ớt cho thấm đều rồi bắt lên bếp cho lửa cháy riu riu. Khi cá sôi vài dạo mới cho thêm mỡ hành vào. Lúc ấy, mùi thơm sẽ tỏa ra ngào ngạt. Chính vị ngọt của cá hòa cùng với mùi cay cay của sả ớt đã làm cho ơ cá bốc lên mùi thơm lựng khiến ai nấy cũng cảm thấy đói, bụng cồn cào muốn ăn.

Còn đối với món canh chua nấu bần thì hết chỗ chê. Ai đã thưởng thức một lần khó mà quên được cái hương vị chua thanh, dìu dịu, cay cay, thơm mát của thứ nước đậm đà được chắct lọc từ cá, tinh hoa của nước và bần chua tạo thành.

Nếu có dịp về Cù Lao Dung một chuyến, rồi bao thuyền ra bãi biển xem bà con thụt cá bống sao, lúc về nhớ chọn mua vài ký, hái vài trái bần rồi ghé quán ăn nhờ cô chủ nấu cho một nồi canh chua bần và kho với sả ớt, ăn với gạo lúa thơm Sóc Trăng, chắc chắn sẽ không có gì thú vị bằng.

Du lịch, GO! - Theo Thành Hiệp (báo Laodong)