Ít ai ngờ rằng, giữa Sài Gòn sôi động phồn hoa lại có một cù lao nhỏ chỉ với hơn 200 hộ dân. Đảo cách trung tâm thành phố chừng 70km nhưng muốn đến được, phải vượt qua 2 chặng đò, len lỏi giữa những vạt rừng sác. Đó là ấp đảo Thiềng Liềng, huyện Cần Giờ.

< Phải qua nhiều chuyến đò mới đến được “đảo trong đảo” Thiềng Liềng.

Đảo Thiềng Liềng cách trung tâm 70km, đây là nơi xa xôi hẻo lánh nhất Sài Gòn. Và ở một thành phố trộm cướp đầy đường thì nơi mà tối ngủ không cần cài cửa chắc chỉ có mỗi Thiềng Liềng.

< Chuẩn bị cập bờ ấp đảo Thiềng Liềng.

Ấp đảo Thiềng Liềng là một cù lao bốn bề sông nước, kênh rạch chằng chịt, điện lưới quốc gia chưa được kéo tới, là nơi đầu sóng ngọn gió của Sài Gòn.

Từ trung tâm thành phố, qua phà Bình Khánh để về thị trấn Cần Thạnh, huyện Cần Giờ. Từ thị trấn Cần Thạnh, phải mất một chuyến đò gần 1 giờ mới ra tới đảo Thạnh An, và từ Thạnh An tiếp tục mất từng đó thời gian trên đò, len lỏi giữa những vạt rừng sác men theo cửa biển mới đến được cù lao Thiềng Liềng. Chính vì vậy, Thiềng Liềng được “mệnh danh” là đảo trong đảo.

Người dân nơi đây kể lại, cách đây hơn 40 năm, có một chàng trai mới hơn 20 tuổi đã lênh đênh cùng gia đình khắp các kênh rạch miệt Soài Rạp, Vàm Sát, Đồng Nai,… trên chiếc xuồng nhỏ, để rồi phát hiện ra cù lao này rồi dừng chân lập nghiệp. Thời gian dần trôi, bây giờ trên đảo đã có hơn 200 hộ gia đình với gần 1.000 người sinh sống.

< Sản xuất muối là nghề duy nhất tại ấp đảo Thiềng Liềng.

Cây cối xơ xác, đất đai cằn khô như sa mạc giữa biển khơi. Thế nhưng đây lại là những điều kiện tốt để phát triển nghề muối. Cần Giờ có hơn 1.500 ha đất làm muối, nhưng chỉ tính riêng ấp Thiềng Liềng có đến 400 ha. 70% người dân ở Thiềng Liềng sống bằng nghề muối, họ chủ yếu đến từ các tỉnh Bến Tre, Long An, Tiền Giang,…

< Ruộng muối tại Thiềng Liềng.

Mỗi năm Thiềng Liềng cung cấp cho thị trường 20.000 tấn muối. Mùa làm muối bắt đầu từ tháng 10 năm trước đến tháng 3 năm sau. Người dân cho biết, năm qua thời tiết nắng nóng liên miên nên mùa muối cũng kéo dài suốt 6 tháng, chính vì vậy sản lượng thu hoạch tăng gần gấp đôi. Nhưng tại thời điểm này, giá muối chỉ còn 35.000 – 40.000 đồng/giạ (lúc cao điểm, giá muối lên đến 60.000 – 65.000 đồng/giạ, một giạ bằng 30 – 32 kg).

Ấp đảo Thiềng Liềng là nơi xa xôi, nghèo khó nhất TP.HCM. Suốt gần 40 năm qua, cư dân nơi đây sống trong cảnh không có điện chiếu sáng. Cả ấp có khoảng 200 hộ nhưng lèo tèo vài em trầy trật lắm mới theo học được đến THPT.

< Hệ thống điện năng lượng mặt trời trên đảo.

Trên đảo hiện chỉ có một trường mẫu giáo và tiểu học. Học sinh cấp 2 phải vượt biển để qua Thạnh An mỗi ngày. Con đường học hành của trẻ em Thiềng Liềng vô cùng gian khổ. Buổi sáng, trẻ phải dậy từ 4 giờ sáng, mang theo cơm nắm nấu từ tối qua lục tục đi bộ ra bến đò để qua xã đảo Thạnh An học.

< Ở Sài Gòn, nơi mà tối ngủ không cần cài cửa chắc chỉ còn mỗi Thiềng Liềng.

Hôm nào nước xuống thấp, tàu không cập sát bờ được, các em phải sắn quần lội sình lầy để lên tàu. Hiếm hoi lắm mới có đứa lên được lớp 10, thế nhưng lại phải đi 2 chuyến đò để vào thị trấn học. Chính vì vậy con đường đến trường của lũ trẻ Thiềng Liềng chẳng bao giờ liền đoạn.

Mãi đến năm 2011, Tổng công ty Điện lực TP.HCM, Trung tâm Năng lượng mới và Phát triển nông thôn mới đề xuất kế hoạch xây dựng hệ thống điện mặt trời trên đảo. Ngày 27/1/2011 đã trở thành ngày lịch sử của cư dân đảo Thiềng Liềng khi dự án được khánh thành đi vào sử dụng.

Du lịch, GO! - Theo Bưu điện Việt Nam