Với quan niệm “phượt” là lên đường để trải nghiệm thiên nhiên và cuộc sống, những năm gần đây, hình thức du lịch này đã trở thành xu hướng được nhiều bạn trẻ yêu thích. Tuy vậy, sự thiếu ý thức trên hành trình chinh phục thiên nhiên của một số cá nhân đã ảnh hưởng xấu đến hình ảnh của dân “phượt” chân chính…

“Phượt” và sự mê hoặc

Có thể nói, “phượt” đã trở thành trào lưu của giới trẻ, đặc biệt với những người ưa thích sự trải nghiệm, mạo hiểm. Hình ảnh những bạn trẻ khoác ba lô lên vai rời thành phố cùng nhau rong ruổi trên những chiếc xe máy vượt núi, băng rừng, chinh phục những đỉnh cao, địa danh mới ngày càng phổ biến.

Có thể kể đến một số địa danh được yêu thích của dân “phượt” ở phía Bắc là Tam Đảo, Sơn Tây, Sa Pa, Y Tý (Lào Cai), Mộc Châu, Hà Giang, thác Bản Giốc - Cao Bằng...

Khi được hỏi về cảm nghĩ lần đầu tiên đi “phượt”, Trịnh Thu Thủy, sinh viên ĐH Văn hóa hào hứng: “Không gì có thể đánh đổi được cảm giác khi được ngắm sự hùng vĩ của thác Bản Giốc hay sự lãng mạn đến mê người của bạt ngàn hoa cải trắng ở Mộc Châu. Đi “phượt”, em sẽ là người viết nên hành trình cho chính mình mà không bị hối thúc bởi hướng dẫn viên du lịch”. Tuy vậy, Thủy chia sẻ, trước khi đi, không ít bạn nghĩ đơn giản “phượt” chẳng qua là những chuyến du lịch ngắn ngày bằng xe máy. Khi nhập cuộc rồi họ mới thấy đó không phải là cuộc dạo chơi dễ dàng. “Phượt” không chỉ đem lại cho mỗi cá nhân cảm giác tự do mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường.

Hiện nay, không chỉ sinh viên, học sinh mà còn có khá nhiều nhân viên văn phòng cũng rất đam mê “phượt”. Anh Nguyễn Hùng - chuyên viên Bộ NN&PTNT, một dân “phượt” có thâm niên 7 năm tiết lộ, thật khó miêu tả cảm giác là người tự khám phá, tự mày mò khi lạc đường, rồi sung sướng đến tột cùng khi tìm thấy lối ra.

Không thể phủ nhận rằng qua những chuyến “phượt”, khả năng tự thích nghi và bảo vệ mình trong mỗi cá nhân sẽ tăng lên khi đối diện với những khó khăn. Đó là cách xác định phương hướng khi lạc đường, là cách sơ cứu, đối phó khi gặp nạn, là cách điều chỉnh xe hợp lý khi lên dốc đổ đèo...Những điều này chắc chắn khi đi du lịch theo tour bạn sẽ không bao giờ học được. Bên cạnh đó, “phượt” còn mang lại cảm giác mới mẻ, sự hồi hộp và mạo hiểm.

Là thành viên của một diễn đàn về “phượt”, nick hoangda thể hiện quan điểm, “phượt” chính là những chuyến đi bụi và ngẫu hứng, không có những khách sạn xa hoa và món ăn đắt tiền. “Phượt” là trào lưu lành mạnh nếu những cá nhân tham gia biết tự bảo vệ mình và bảo vệ vẻ đẹp nơi mình đặt chân đến. Thật tiếc là có không ít người đã bỏ qua mọi nguyên tắc coi “phượt” là liều mạng, là sự thể hiện một cách thái quá và kệch cỡm cái tôi cá nhân. Chắc chắn, không ai trong số họ đã một lần tự hỏi rằng, đằng sau bộ ảnh đẹp lung linh trong sắc màu của hoa cải, của ruộng bậc thang, của những con đèo hùng vĩ, họ đã để lại những gì? Tiếc thay, câu trả lời đó lại là những cánh đồng hoa giập nát tả tơi, những cung đường rất đẹp bị phủ đầy rác và sự mất lòng tin của người dân bản địa.

Lỗi từ sự thiếu ý thức

Cũng theo anh Nguyễn Hùng, thông thường một đoàn đi “phượt” gồm 20 người với 10 xe. Đi đầu là xe của trưởng đoàn (leader) và một xe được phân công chốt cuối cùng. Leader có trách nhiệm thu tiền và lo công tác hậu cần (nơi ăn, ngủ), chuẩn bị đồ sơ cứu, kẹo ngậm… đồng thời hướng dẫn mọi người bảo dưỡng xe trước khi đi, quy định khoảng cách giữa 2 xe. Mặc dù vậy nhưng trên thực tế đã có không ít người cố tình vi phạm nội quy của đoàn, như ham vui, nhậu nhẹt, chơi bời khuya nên không tỉnh táo khi đi đường, thậm chí còn tự ý đi sang vành đai bên kia biên giới hay thản nhiên trèo lên các cột mốc “tạo dáng” hoặc khắc tên trên đó. Có những leader trẻ, thấy đường đẹp nên phóng quá nhanh làm cả đoàn phóng theo rất nguy hiểm. Ngoài ra, một số leader còn tự tổ chức các cung “phượt”, thu tiền của các thành viên nhưng thu-chi không rõ ràng.

Về sự thiếu ý thức của dân “phượt”, cách đây khoảng 5 năm, một số hành vi không đẹp đã bị lên án mạnh mẽ trong cộng đồng “phượt” như việc mặc quần lót đứng cạnh đỉnh Fansipan hay vẽ lên tượng đài đèo Pha Đin. Những ngày gần đây, dân “phượt” lại được phen phẫn nộ trước hàng loạt những hình ảnh gây sốc như chạy xe máy vào cánh đồng hoa tam giác mạch, ngồi ngay trên nóc cột mốc quốc gia km số 0 - Hà Giang để chụp ảnh hay cả đoàn “phượt” nằm ngủ ngay ở góc cua trên mặt đường quốc lộ. Trước tình trạng này, đã có nhiều ý kiến bày tỏ sự phản đối, bất bình.

Nick yeuquehuong bức xúc: “Tôi nghĩ các leader khi tổ chức chuyến đi cần chuẩn bị kỹ lưỡng và động não hơn một chút, không nên đem tính mạng của các thành viên trong đoàn đánh cược với chuyến đi, bất chấp các quy định của Luật Giao thông. Các bạn hãy để những lần đi “phượt” là kỷ niệm vui chứ đừng để nó là vết đen trong cuộc đời mình. Những người khác cũng nên coi đây là bài học kinh nghiệm cho bản thân để không lặp lại sai lầm tương tự. Hy vọng những con sâu làm rầu nồi canh, làm ảnh hưởng đến hình ảnh của dân đi như thế này không có nhiều trong tương lai”.

Bạn Lê Xuân Khoa, sinh viên trường ĐH Hà Nội - người đã có hàng chục chuyến đi “phượt” than thở: “Việc được đi đây đi đó, được tận mắt chiêm ngưỡng những cảnh đẹp của đất nước là hạnh phúc của những ai ưa khám phá. Song, hiện lại có không ít “dân phượt” chỉ coi mỗi chuyến đi như một thành tích để khoe khoang với bạn bè. Họ không hiểu rằng “phượt” không đồng nghĩa với bốc đồng, hoang dại và những điều điên rồ. Do đó, họ đã sẵn sàng bất chấp sự an toàn của người khác, làm những trò lố bịch tàn phá thiên nhiên, cảnh quan và gây mâu thuẫn với người dân bản địa. Điều này là không thể chấp nhận được”.

Phượt không phải là điều gì quá to tát mà đơn giản chỉ là lên đường và trải nghiệm. Bất kỳ sự cố xảy ra nào trong quá trình “phượt” có thể làm tan rã một nhóm và làm ảnh hưởng đến uy tín của cộng đồng “phượt” chân chính. Đó cũng chính là một trong những  nguyên nhân làm phát sinh nhiều rủi ro đáng tiếc, khiến không ít người đã phải trả giá bằng cả mạng sống của mình…

Bên cạnh những điều thú vị để thoả mãn niềm đam mê khám phá bất tận của những bạn trẻ sẵn sàng cháy hết mình với niềm yêu thích xê dịch, “phượt” cũng tiềm ẩn những nguy hiểm khó lường.

Rủi ro rình rập

Trong các chuyến “phượt”, xe máy là phương tiện thường được các bạn trẻ lựa chọn để có thể tự do khám phá những nơi “thâm sơn cùng cốc”, nhằm tiết kiệm chi phí, tự chủ về thời gian, chủ động dừng ở những đoạn có cảnh đẹp để chụp hình… Song, nó cũng là “yếu tố” đầu tiên tạo nên những rủi ro. “Với sự năng động, nhiệt huyết, ưa mạo hiểm, khám phá của tuổi trẻ nên những cung đường càng sâu, càng xa, càng nguy hiểm càng có sức hấp dẫn lớn. Tuy nhiên, trong những chuyến đi ấy, địa hình luôn là yếu tố khiến dân “phượt” lo ngại”, Nguyễn Huy Hoàng, sinh viên ĐH Ngoại ngữ, một dân “phượt” chuyên nghiệp chia sẻ.

Tuy tình trạng ngã xe, tai nạn khi “phượt” xe máy lên các vùng núi cao xảy ra khá nhiều nhưng những hành trình ấy vẫn vô cùng hấp dẫn giới trẻ. Nhiều bạn biết nguy hiểm có thể rình rập mình ở phía trước nhưng họ vẫn quyết tâm chinh phục, bởi mong muốn được trải nghiệm và vượt qua chính mình. Hồng Hạnh, 23 tuổi - thành viên đoàn “phượt” xe máy lên Hà Giang cuối tháng 10 vừa rồi kể lại: “Trong chuyến đi vừa rồi, em đã chứng kiến 4 vụ tai nạn của các đoàn “phượt” Hà Giang. Nguyên nhân một phần là do đường sá hiểm trở, song không ít vụ tai nạn xảy ra bởi tính hiếu thắng, sự liều lĩnh của các tay lái thích phóng nhanh, vượt ẩu. Chặng đầu tiên, bọn em đi xuyên đêm từ Tuyên Quang lên thị xã Hà Giang. Do đi với tốc độ cao, lúc gặp ô tô trên đường phải phanh gấp nên em và 2 bạn nữa bị ngã xe khá nặng…”. Hạnh may mắn chỉ bị thương nhẹ, nhưng 2 thành viên đi cùng bị vỡ đầu gối phải đón xe về Hà Nội ngay trong đêm.

Một số bạn trẻ còn bất chấp những khó khăn của thời tiết mưa gió, bão lũ, sạt lở,… để chinh phục những vùng đất mà họ đã lên kế hoạch trước đó. Bên cạnh đó, số lượng người quá đông, khó kiểm soát được đội hình cũng khiến những tai nạn đáng tiếc xảy ra. Ngoài những yếu tố khách quan, con người cũng là nguyên nhân quan trọng, bắt nguồn từ việc không hiểu nhau, mất đoàn kết nội bộ, dẫn đến xích mích khiến các thành viên trong đoàn có những hành động không hay.

Tuấn Anh - leader (người đứng đầu) một nhóm “phượt” đã đúc kết kinh nghiệm, đó là luôn phải chuẩn bị kỹ càng cho những chuyến đi. Đầu tiên, phải đặc biệt quan tâm tới thông tin, hiểu biết về thời tiết, đường đi, sinh hoạt… để có sự chuẩn bị tốt nhất. Trước mỗi chuyến “phượt”, phương tiện là yếu tố quan trọng cần quan tâm. Do vậy, xe máy phải được kiểm tra kỹ càng. Sau mỗi chuyến đi phải bảo dưỡng xe cẩn thận, tránh nguy hiểm cho những lần “phượt” sau. Trên đường “phượt” luôn gặp phải những sự cố bất ngờ nhưng các thành viên, đặc biệt là leader phải bình tĩnh và cùng nhau tìm hướng giải quyết phù hợp. Điều quan trọng là mọi người trong đoàn để cùng vượt qua các chặng đường một cách an toàn nhất.

Những chuyến đi dang dở…

Cuối tháng 2-2009, trên cung đường từ Thái Nguyên đi Bắc Kạn, một vụ tai nạn khiến giới “phượt” bàng hoàng. Đó là việc một nam sinh viên ĐH Mỏ Địa chất cầm lái bị tử nạn, còn bạn gái đang là sinh viên ĐH KTQD ngồi sau phải trải qua những ngày dài đau đớn trong bệnh viện vì chấn thương sọ não. Đó là chuyến đi đầu tiên và cũng là chuyến đi cuối cùng của đôi bạn trẻ. Tháng 9-2010 hai thành viên trong nhóm “phượt” Thái Bình và Hải Phòng cũng đã tử nạn tại Lào Cai.

Tháng 7-2012, một bạn gái SN 1991 đã tử vong  trên đường chinh phục cực Đông của Việt Nam do đuối sức và thiếu hụt dinh dưỡng nhiều ngày. Và gần đây, N.Q.V (20 tuổi) cùng 2 thành viên khác trong đoàn đã phải dừng hành trình, đón ô tô về Hà Nội do bị ngã xe trong khi “phượt” với một nhóm khoảng 50 người lên Hà Giang.

Theo anh Trần Thanh Thảo, một trong những người đầu tiên gia nhập vào xu hướng này trải lòng, sau mỗi chuyến “phượt”, điều mà bất cứ ai cũng quan tâm chính là sự an toàn của chính mình. Đó cũng là thước đo kết quả và chất lượng mỗi cuộc hành trình. Điều đó càng được lưu ý hơn ở chặng đường về, các thành viên phần nào đã thấm mệt và lúc này tâm lý của mọi người là muốn được trở về nhà. Việc thúc giục nhau, mạnh ai người đó chạy, rất khó kiểm soát. Những lúc như vậy, tai nạn rất dễ xảy ra.

Giống như cái tên dân dã của mình, “phượt” hay còn gọi là du lịch bụi được nhiều người đánh giá là hình thức du lịch ít tốn kém. Và để tiết kiệm chi phí, nhiều dân “phượt” đã lựa chọn “khách sạn nghìn sao” làm nơi tá túc qua đêm. Tuy nhiên, nếu không tìm được những chỗ nghỉ an toàn, hình thức ngủ bụi này có thể khiến dân “phượt” gặp nhiều rủi ro như mất trộm, mất cắp. Thậm chí, việc ngủ ngay cạnh đường quốc lộ có thể khiến các thành viên mất mạng bất cứ lúc nào.

Không thể phủ nhận, “phượt” là một hình thức du lịch đem đến cho những ai ưa thích sự mạo hiểm, khám khá những miền đất lạ những trải nghiệm tuyệt vời. Song, để có một chuyến đi an toàn, lưu giữ lại nhiều kỷ niệm đẹp và cùng viết nên những cuộc hành trình đầy ý nghĩa, mỗi cá nhân hãy chuẩn bị cho mình những kiến thức cơ bản để tự bảo vệ bản thân, tạo nên hình ảnh đẹp và văn minh về một hình thức du lịch khám phá mới này.

Du lịch, GO! - Theo Ngọc Bảo- Huệ Linh (ANTĐ), internet

Nói về 'phượt', bạn hãy xem chủ đề "Định nghĩa từ phượt" trong Dulichgo.