Nằm cách bãi biển Cửa Đại, Hội An 18 km về phía biển đông, Cù Lao Chàm là quần đảo gồm 8 đảo nhỏ nối sát nhau: hòn Lao, hòn Khô Mẹ, hòn Khô Con, hòn Tai, hòn Dài, hòn Mồ, hòn Lá, hòn Ông với khoảng trên 3000 dân sinh sống trên hòn Lao. Ở Cù Lao Chàm có những làng chài, bãi tắm đẹp thơ mộng như trong truyện “Ông già và biển cả” của nhà văn Hemingway.

Cù Lao Chàm còn là địa danh được nhắc đến khá nhiều qua văn sử, từng là thương cảng số một - cửa ngõ thông thương của vương quốc Champa với thế giới bên ngoài. Cù Lao Chàm đã được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới vào tháng 5/2009.

Sinh vật biển được bảo tồn trong khu vực rộng 5.175ha với 165ha dành cho san hô và 500ha cho các loài rong biển. Có 135 loài san hô trong đó sáu loài lần đầu tiên được phát hiện ở Việt Nam, 202 loài cá, năm loài cua và 84 loài nhuyễn thể.

Sinh vật rất phong phú và đa dạng từ loài chim yến đến giống cua đá trên núi. Dưới biển có nhiều ghềnh đá, nhiều dãy san hô lấp lánh tạo nên những khu vườn thuỷ cung huyền ảo với trăm nghìn loài cá, loài hải sản miền nhiệt đới.

Cù lao Chàm có địa hình đồi núi và thảm thực vật đã được tái tạo xanh tốt, nhiều loài quý hiếm. Các bãi biển cát vàng sạch mịn với những khối đá làm nên nhiều cảnh quan độc đáo. Phía đông của đảo sườn núi dốc đứng, bên dưới sóng biển mạnh mẽ tạo nên cảnh quan hùng vĩ.
Nơi đây còn là nơi tụ cư của chim yến, tổ của chúng gọi là Yến sào là một món ăn quý, bổ dưỡng chỉ dành cho vua chúa (ngày xưa) và các nhà hàng sang trọng (ngày nay). Lúc biển lặng sóng yên, du khách được đưa đến tham quan các đảo như hang Tò Vò, hang Khô - nơi yến làm tổ trên vách đá cheo leo.

Hiện có nhiều tour tham quan phục vụ khách chủ đề "Khám phá Cù lao".  Nên chọn tham quan phòng trưng bày "Văn hoá thiên nhiên, con người Cù lao Chàm - Báu vật từ đáy biển". Ở đây, chúng ta chiêm ngưỡng những sản phẩm gốm sứ cổ Chu Đậu và nhiều vùng khác mà các nhà khoa học đã tìm thấy trên con tàu đắm ở vùng biển này vài trăm năm trước.

Khách cũng có thể chọn Tham quan chùa Hải Tạng - ngôi chùa tồn tại đã gần 300 năm trên đảo, tham quan giếng cổ, Lăng Ông hay tour lặn san hô (lặn nông), xem cá nhiều màu sắc ở bãi Bấc, Hòn Dài;  hay tham gia tour vượt biển tham quan làng chài bãi Hương. Những ai thích cảm giác mạnh có thể chọn tour lặn biển (có và không có bình hơi) do Trung tâm lặn biển thuộc Hội An Beach Rersort phục vụ.

Nếu không theo các tour, khách có thể xuống tắm biển ở bãi Ông hoặc bãi Chồng. Tất cả đều còn khá hoang sơ, thú vị.

Các bạn trẻ thì đến khu vực Âu thuyền để xem hoặc trực tiếp tham gia cuộc đua tài trong trò chơi "Ngư dân với biển cả". Một trò chơi không khác mấy với trò chơi truyền hình "Sóng nước phương Nam" nhưng được cải tiến phù hợp hoàn toàn với cư dân vùng biển.
Đến với Cù Lao Chàm, du khách sẽ được hoà mình trong bầu không khí trong lành của biển cả với những bãi cát vàng, làn nước xanh, thâm nhập cuộc sống dân dã trong sự đón tiếp nồng hậu của cư dân các làng chài; chiêm ngưỡng vẻ đẹp quyến rũ của các địa danh mang nhiều huyền thoại như bãi Hương, bãi Làng, hang Bà, Âu thuyền, chùa Hải Tạng ... hay chinh phục những ngọn đồi hùng vĩ, tham gia vào đêm lửa trại và thưởng thức các món ăn đặc sản địa phương rất nổi tiếng như cua đá, vú xao vú nàng...

Tổng hợp từ internet