Một góc làng chài bãi Khem - Phú Quốc.
Bãi Khem nằm cách thị trấn An Thới 5km và cách Dương Đông 25km, là nơi dừng chân lý tưởng với du khách đến từ đất liền, nhất là những ngày nghỉ cuối tuần. Không chỉ là thiên đường du lịch, “đảo ngọc” Phú Quốc còn được thiên nhiên ban tặng cho bãi Khem, một bờ biển tuyệt vời, vừa thơ mộng vừa giàu cá tôm, đặc biệt là cá trích.

Ấn tượng bãi Khem

Bãi Khem rất đẹp, đẹp một cách nao lòng vì tất cả bãi bờ, rừng cây, ghềnh đá ở đây đều còn hoang sơ, kỳ ảo.


< Bà con ngư dân đang gỡ lưới cá trích.

Đặc biệt là bãi cát trắng mịn, mặt nước trong xanh, quanh năm lộng gió. Tuy không rộng lớn, không hoành tráng bằng bãi Sao, bãi Dài nhưng bãi Khem quyến rũ và dễ níu chân du khách nhờ không gian trầm mặc và kín đáo, cảnh vật rất nên thơ.

Đứng từ triền núi nhìn các ghe tàu ngoài khơi và các ngư dân đang đánh bắt gần bờ mới thấy hết cảnh sắc nên thơ của một làng chài yên ả, thanh bình. Từ bao đời nay, hàng trăm bà con ngư dân đã gắn chặt đời mình với đời biển tại bãi Khem mang hình vòng cung này. Mỗi ngày, từ sáng sớm hàng đoàn tàu, ghe và thuyền thúng đã ra khơi đánh bắt cá, tôm, cua, ghẹ… nổi tiếng nhất là cá trích, đặc sản của Phú Quốc. Cũng tại bãi biển này, nhiều hộ đã khá lên nhờ nuôi ốc hương biển, một loài ốc có giá trị kinh tế cao, được nhiều người sành điệu ẩm thực ưa thích.


< Cá trích dính lưới tại bờ biển bãi Khem.

Hiện nay tại bãi Khem, các nhà hàng, quán ăn, đặc biệt là quán võng đã mọc lên san sát, tuy chưa sạch đẹp và tươm tất lắm nhưng vẫn hấp dẫn du khách nhờ có nhiều đặc sản biển tươi sống với nhiều kiểu cách nấu nướng, ăn uống tại chỗ thật thú vị. Tại đây, mọi người có thể ra tận các xuồng chài, ghe lưới chọn mua những loài đặc sản cá, tôm, sò, ốc vừa mới đánh bắt mang lên nhà hàng nhờ chế biến tại chỗ, trong đó ấn tượng nhất là món gỏi cá trích.

Mùa cá trích

Hằng năm, bắt đầu từ tháng 4 kéo dài đến hết tháng 7, tháng 8 âm lịch, bà con ngư dân ở bãi Khem lại rộn ràng, tất bật. Thuyền ra khơi đánh bắt cá trích từ lúc 4-5g sáng, lúc sương mù hãy còn dày đặc.


< Cá trích tươi sống vừa dính lưới.

Cá trích sống thành đàn ven biển, chúng thường kiếm ăn trên mặt nước, nơi có nhiều rạn đá. Đây là một loài cá nhỏ được phân bố rộng rãi trên các vùng ven biển Việt Nam, nơi có độ mặn thích hợp, nổi tiếng nhất là ở Quảng Nam, Quảng Bình, Bà Rịa - Vũng Tàu, Phú Quốc và một số nơi thuộc vùng biển Tây Nam. Loài cá này có hình dáng thuôn dài và dẹp, vảy màu bạc lấp lánh. Con lớn nhất dài khoảng gang tay và to bằng hai ba ngón tay. Ngư dân Quảng Nam gọi cá trích cỡ nhỏ là cá ve (ve), còn cá lớn là cá trích hoặc cá mắt tráo.

Lội đến đâu chúng đốp bọt đến đó tạo thành những gợn nước li ti giúp bà con ngư dân phát hiện một cách dễ dàng. Muốn bắt, bà con chỉ cần thả lưới mành bao vây khoảng 30-60 phút là kéo lên. Gặp thời tiết thuận lợi, trúng mùa vụ, mỗi mẻ lưới có thể kiếm trên 1 tạ cá (giá bán tại chỗ hiện nay 15.000-20.000 đồng/kg, rẻ hơn mua tại chợ hoặc nhà hàng ba bốn lần). Theo ông Năm Rài ở ấp 6, thị trấn An Thới, một tay lưới cá trích chuyên nghiệp ở bãi Khem, cá trích có gần như quanh năm nhưng nhiều nhất là từ tháng 4 đến hết tháng 6 âm lịch. Mùa này cá mập, béo, thịt rất thơm ngon.


< Gỏi cá trích.

Nghề lưới cá trích rất vất vả, đòi hỏi phải có kinh nghiệm. Muốn đánh trúng cá phải đánh vào lúc sáng sớm, từ lúc 4g sáng. Đa số người đánh bắt đều sử dụng thuyền thúng (mỗi thúng 2 người). Sau khi chuẩn bị xong, họ đưa tất cả thuyền thúng lên tàu (mỗi tàu 12 thúng) rồi chạy ra xa bờ khoảng 10km để thả lưới. Thả xong, một giờ sau kéo lưới và mang thúng trở vào bờ để gỡ cá giao cho bạn hàng.

Sáng tinh mơ, vừa đặt chân lên bãi Khem, đã thấy bà con ngư dân áo quần ướt sũng khẩn trương kéo mấy chục chiếc thuyền thúng lên bờ. Tất cả đàn ông, đàn bà, trẻ con đều nhanh tay giũ lưới, gỡ từng con cá tươi rói, lấp lánh ánh bạc cho vào thùng.

Đối với bà con vùng biển đảo Kiên Giang, cá trích là một đặc sản, thịt rất thơm ngon, thường dùng để nướng, chiên, nấu canh chua, kho lạt xốt cà, làm chả nhúng giấm… Hấp dẫn nhất là món gỏi cá trích vắt nước cốt chanh, trộn với dừa nạo, đậu phộng rang, hành tỏi phi, rau sống rồi cuốn bánh tráng chấm với nước mắm chánh hiệu Phú Quốc.


< Ông Trần Văn Minh -  một ngư dân cố cựu tại bãi Khem, Phú Quốc.

Trong dân gian có câu “Nước mắm ngon (hòn) đem dầm con cá trích. Anh có vợ rồi đừng xích ra xa (đừng bỏ em nhe!)…”. Chính vì sự nổi tiếng đó mà nhiều khách du lịch balô, khách sành điệu ẩm thực dân gian mỗi lần đến bãi Khem đều tìm đến những quán đặc sản cá trích để thưởng thức một lần cho thỏa mãn… Nếu chọn được chỗ ngồi ngon, người ăn ngon và thêm chay rượu sim Phú Quốc thì cuộc đời còn gì sướng hơn!

Hè này, nếu có dịp ra Phú Quốc, bạn nhớ đến bãi Khem để hòa mình vào thiên nhiên và tận hưởng được mùi vị thơm ngon của con cá trích. Đến đây các bạn còn có dịp làm quen với ngư dân. Tuy suốt ngày ở “góc biển chân mây, gác mái chèo thời khô túi” nhưng tâm hồn họ lúc nào cũng bình dị, mộc mạc và giàu lòng hiếu khách.

Du lịch, GO! - Theo Huỳnh Văn Nguyệt (Du lịch Tuổi Trẻ)